Τρίτη 22 Ιουλίου 2014

Ο Θρίαμβος του Αχιλλέα


Ο Θρίαμβος του Αχιλλέα

Αχιλλεύς Έκτωρ στον γύρο του Ιλίου

Franz Matsch 1892
ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ
 Είναι μια μεγαλειώδης παράσταση (ελαιοφραφία) ζωγραφισμένη πάνω σε μουσαμά από τον Αυστριακό καλλιτέχνη Franz Matsch το 1892. Καλύπτει όλο τον τοίχο στο τέλος της σκάλας και φαίνεται καλύτερα από τη μεγάλη mδερένια πόρτα που βγάζει στο περιστύλιο και στους κήπους του Αχιλλείου. Κατά την Ιλιάδα, που κεντρικό της θέμα έχει την οργή του Αχιλλέα εναντίον του Αγαμέμνονα διότι του έκλεψε την Βρυσηίδα οι Αχαιοί συνάντησαν πολλά προβλήματα όταν ο γενναιότερος από τους βασιλείς αποφάσισε να απόσχει από τις μάχες. Γι'αυτόν το λόγο ο επιστήθιος φίλος του Πάτροκλος του ζήτησε την πανοπλία και το άρμα του για να εκφοβίσει μ'αυτήν τους Τρώες που νικούσαν τότε τους Έλληνες. Ο Αχιλλέας δεν αρνήθηκε αλλά του έθεσε τον όρο να κυνηγήσει μόνον τους εχθρούς μέχρι τα πλοία. Ο Πάτροκλος όμως ενθουσιασμένος από τα αποτελέσματα παρασύρθηκε σε μάχη όπου τον σκότωσε ο 'Εκτορας ο αρχιστράτηγος των Τρώων, γιός του Πριάμου, του πήρε την πανοπλία και σκότωσε τον αμαξηλάτη του Εύμορφο. 'Ομως τα άλογα του γύρισαν πίσω μόνα τους. Τότε ο Διομήδης έπεισε τον Αχιλλέα να ξαναβγεί στη μάχη. Η μητέρα του η Θέτιδα παρήγγειλε άλλη πανοπλία στον 'Ηφαιστο και με αυτή ο Αχιλλέας έσπειρε τον τρόμο στους Τ ρώες που κλείστηκαν μέσα στα τείχη τους. Ο 'Εκτορας όμως έπρεπε να μείνει και να πολεμίσει για την ζωή του. Αυτόν άλλωστε ήθελε ο Αχιλλέας. Στη μονομαχία που ακολούθησε ο Αχιλλέας τον σκότωσε παίρνοντας εκδίκηση για το θάνατο του φίλου του και εν συνεχεία τον έδεσε κάτω από το άρμα του, σέρνοντάς τον τρεις φορες γύρω από τα τείχη της Τροίας. Καθώς θριαμβεύει κρατά το ακόντιο, την Ιωνική του ασπίδα καθώς και την περικεφαλαία του, που ξαναπήρε από τον 'Εκτορα. Ο γενναίος αμαξηλάτης Εύμηλος παρασύρει τα αθάνατα άλογα του Αχιλλέα Ξάνθο (σύμφωνα με τον 'Ομηρο του είχε δώσει η .Ηρα ανθρώπινη φωνή) και Βαλίο σε μια ξέφρενη κούρσα μπροστά στις Σκαιές πύλες της Τροίας. Πίσω τους ακολουθούν οι πολεμιστές του Μυρμιδόνες με προεξέχοντα τον αρχηγό τους Μενέσθιο.Το επικό αυτό έργο αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος στο Ανάκτορο, τόσο για την αξία του, όσο και για την φημολογία, που το ακολουθεί. Σύμφωνα με αυτή, ο ζωγράφος αυτοκτόνησε, γιατί δεν πέτυχε να δώσει κίνηση στον τροχό του άρματος του Αχιλλέα, που παραμένει στάσιμος.



Η παράσταση κατά την γνώμη μας δείχνει από μόνη της, πόσο έχει μελετήσει τον 'Ομηρο ο καλλιτέχνης προσθέτοντας στην ζωγραφική του τέχνη τις γνώσεις, που ο ίδιος είχε αποκομίσει, Ο στάσιμος τροχός στο άρμα του Αχιλλέα δείχνει ότι ο πίνακας έχει ζωγραφιστεί με βάση τις Ρωμαϊκές αρματοδρομίες. Συνεπώς, αν και οπτικώς φαίνεται λάθος, εν τούτοις ήταν ο μόνος τρόπος ώστε να απεικονιστεί η χρονολογική τοποθέτηση του περιστατικού , όπως το περιγράφει ο αιώνιος ποιητής, Το άφθαρτο σώμα του 'Εκτορα το οποίο έχει μείνει ανέπαφο παρ' όλο που σέρνεται κάτω από το άρμα του Αχιλλέα έχει κι αυτό την εξήγησή του. Σύμφωνα με την Ιλιάδα, τον νεκρό 'Εκτορα τρύπησαν με τα ακόντιά τους ως είθιστο όλοι οι Αχαιοί πολεμιστές. 'Ομως ο θεός Απόλλωνας που προστάτευε τους Τρώες τον λυπήθηκε και κρατούσε το σώμα του ανέπαφο μέχρι την ταφή του, Το σώμα του Αχιλλέα δεν παρουσιάζεται μυώδες και το πρόσωπό του είναι αγγελικό αν και ο ήρωας παίρνει εκδίκηση για τον θάνατο του φίλου του, στην σορό του οποίου έχει εναποθέσει τα πλούσια ξανθιά μαλλιά του που έχει κόψει, Επιθυμία της Ελισάβετ ήταν να τονιστεί η αγγελική. σχεδόν κοριτσίστικη ομορφιά του τρομερού αυτού πολεμιστή, έτσι όπως αυτή τον αγαπούσε. Αυτή η αντίθεση είναι όλο το μεγαλείο του πίνακα, όπως και η οφθαλμαπάτη που συμβαίνει με το πρώτο λευκό άλογο, το οποίο ακολουθεί το άρμα, Ο καλλιτέχνης έχει ζωγραφίσει την σκιά στο λαιμό του κατά τέτοιο τρόπο, ώστε το κεφάλι του αλόγου να φαίνεται ότι γυρίζει καθώς μετακινείται ο επισκέπτης. Τέλος ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στον αγκυλωτό σταυρό. ο οποίος κάνει την εμφάνισή του στις Σκαιές(Δαρδάνειες πύλες) της Τροίας. Αρχαίο ιερογλυφικό σύμβολο που βρέθηκε στο Νεπάλ, έγινε αργότερα σύμβολο του Ρα (θεού του 'Ηλιου) στην Μεσοποταμία. Αφού διαδόθηκε από τους Φοίνικες, απετέλεσε το έμβλημα στο 'Ηλιο (Τροία). Τελευταία του εμφάνιση γίνεται στην Ναζιστική σημαία, όταν ο Αδόλφος Χίτλερ το περιέκλεισε λοξό σε κόκκινο κύκλο για να συμβολίζει την δύναμη του Γ’ Ράιχ.
Ο Αχιλλέας Νικών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εδώ Ομηρούπολη Ονειρούπολη